Motywacja to siła, która napędza do działania, niezależnie od tego, czy mówimy o dorosłych, czy o dzieciach. Dzieci z dużym poziomem motywacji lepiej radzą sobie z trudnościami i chętniej podejmują różne wyzwania. Jednak duży wpływ na rozwój motywacji u dziecka mają rodzice i jego otoczenie. Co zatem zrobić, aby utrzymywać ją na wysokim poziomie oraz jak postępować, gdy dziecko traci zapał? Poniżej znajdziesz odpowiedzi na te pytania!
Motywacja – rodzaje i przykłady
Z pewnością każdy wie, że do osiągnięcia zamierzonych celów niezbędna jest odpowiednia motywacja, która będzie utrzymywać nas na drodze do ich realizacji. O motywacji wypowiadają się psycholodzy, nauczyciele, trenerzy, marketingowcy, a nawet dietetycy. Bez względu na to, jaki cel sobie wyznaczymy, zawsze potrzebujemy czegoś, co nas będzie popychało do przodu. Jednak ta siła napędowa może mieć różne źródła. Na tej podstawie wyróżnia się 2 rodzaje motywacji i omówimy je na przykładzie nauki angielskiego:
- Motywacja zewnętrzna – chęci do realizacji celów pochodzą z otoczenia. Przykładowo uczymy się angielskiego, aby znaleźć pracę, dostać się na studia lub żeby móc wyjechać za granice. Ten typ motywacji działa zwykle krótkoterminowo i w dłuższej perspektywie osoby, które się nim kierują, po drodze tracą zapał.
- Motywacja wewnętrzna – kontynuujemy naukę języka angielskiego, ponieważ to lubimy, sprawia nam to przyjemność i cieszy nas, gdy widzimy u siebie postępy. Oznacza to, że siła do działania wynika z naszych własnych wewnętrznych chęci. Ten rodzaj motywacji jest najbardziej pożądany i osoby, które za nią podążają, częściej osiągają swoje cele.
Kiedy dziecko czuje się zmotywowane?
Rodzicu, nad motywacją dziecka można pracować. Pamiętaj też, że dużo zależy od Twojego zaangażowania i postawy. Oto co możesz zrobić, aby utrzymywać ją na wysokim poziomie:
- Pomagaj odkrywać mu nowe zainteresowania – pokazuj dziecku różne zabawy i czynności, w które możecie wplatać język angielski. Im bardziej są zróżnicowane, złożone i wciągające, tym lepiej. Przykład: możecie wspólnie przygotować angielskie potrawy, jednocześnie ucząc się nazw składników i zwrotów związanych z gotowaniem. Możecie także grać w gry planszowe, które wymagają użycia języka angielskiego, czytać książki w tym języku i oglądać jego ulubione bajki.
- Wybieraj zajęcia językowe dostosowane do jego możliwości – jeśli okaże się, że zajęcia będą zbyt łatwe lub zbyt trudne, w rezultacie może stracić motywację do ich kontynuowania. W Centrum Spark, przed przyjęciem uczniów na lekcje, sprawdzamy jego poziom wiedzy i na tej podstawie przydzielamy je do odpowiednich grup.
- Daj dziecku możliwość zadecydowania – wybór może być niezwykle motywujący. Zazwyczaj skłania dzieci do intensywniejszej pracy oraz rozwijania bardziej kreatywnych projektów. Ponadto uczy je, jak przejąć kontrolę nad własnym procesem uczenia się i brać odpowiedzialność za podejmowane decyzje.
- Pokaż mu, że jesteś dumny z jego osiągnięć – dzieci pragną być „dobre” w różnych dziedzinach i zyskiwać dumę rodziców. Wspieraj więc swoją pociechę, chwaląc ją za osiągnięcia. Zachęcaj do podejmowania ryzyka i nauki na błędach. Możesz też nagrać jego ulubione czynności lub uwiecznić pracę na papierze, a następnie porównać efekty za kilka tygodni lub miesięcy. Wskaż mu jego postępy, a pomoże mu to dostrzegać, jak dużo już osiągnął.
Jakie błędy popełniamy, próbując motywować dziecko?
Utrzymanie motywacji dziecka wymaga ciągłej pracy zarówno rodzica, jak i dziecka. Niestety bardzo łatwo można ją utracić. Kiedy więc najczęściej do tego dochodzi?:
- Często ma to miejsce, gdy rodzic stosuje system nagród i kar. Jest to typowy przejaw motywacji zewnętrznej, który w dłuższej perspektywie może być nieskuteczny. Dziecko zaczyna wtedy zwracać uwagę jedynie na potencjalne nagrody, zamiast na frajdzie wynikającej z procesu działania. Co więcej, szuka przy tym wielu sposobów na uniknięcie kar, lub w ogóle nie podejmuje pracy, bo boi się je dostać.
- Kolejny aspekt to porównywanie dziecka z rówieśnikami. Każdy z nich ma inne tempo przyswajania wiedzy i interesują go zupełnie odmienne rzeczy. Wobec tego stawianie za wzór rówieśnika, który ma same osiągnięcia, do niczego nie prowadzi, a tylko zniechęca dziecko i obniża jego samoocenę. Co więcej, to również jest przykład motywacji zewnętrznej.
- Rodzice często ze względu na swoją nadopiekuńczość podcinają dziecku skrzydła. Wolą sami wykonać za niego zadanie, niż dać mu się wykazać. To nic, że może mu to zająć nieco więcej czasu niż Tobie. To w dalszym ciągu jest jego praca i sam powinien wiedzieć, jak zrealizować dane zadanie. Jeśli będzie potrzebować pomocy, daj mu pewne wskazówki, a nie gotowe rozwiązania.
Co zrobić, gdy dziecko traci motywację?
Gdy widzisz, że dziecko ma mniejszą motywację do nauki angielskiego, pamiętaj, że nie należy go do niczego zmuszać. Być może potrzebuje teraz czasu na rozwój innych zainteresowań lub po prostu chce poświęcić czas na zabawę. Wiedz jednak, że Ty też masz wpływ na jego motywację. Staraj się więc swoim przykładem zachęcać go do działania. Oglądaj seriale po angielsku, niech w Waszym domu często leci anglojęzyczna muzyka, lub sam od czasu do czasu próbuj z nim wymienić kilka zdań po angielsku.
Pamiętaj, że jedynym sposobem na wykonywanie świetnej pracy jest kochanie tego, co się robi, jak powiedział Steve Jobs. Kiedy dziecko odkryje radość płynącą z nauki, jego motywacja wzrośnie, a nauka angielskiego stanie się dla niego przyjemnością, a nie obowiązkiem.
Bibliografia
- Forbes, Motivation Matters: 40% Of High School Students Chronically Disengaged From School (accessed 3 October 2024).
- Zhang J., The Relationship Between Effects of Extrinsic Motivation and Intrinsic Motivation in Children’s Educational Development (accessed 3 October 2024).
